Variatie in gebruik
Ieder fruitras heeft qua groei, gebruik, opbrengst, vruchtsmaak, vitaliteit en bewaartijd zijn eigen kenmerken. Vroeger werd de keuze voor de aanplant van een bepaald fruitras sterk geleid door deze eigenschappen. Heden ten dage speelt de productie van fruit geen primaire, maar toch wel belangrijke rol bij hoogstamfruitbomen. Het is leuk om fruit van je eigen bomen te eten of te verwerken. Tegelijk ervaar je dat bij het ouder (en groter) worden van de bomen de hoeveelheid fruit sterk kan toenemen. Een volwassen boom kan al snel meer dan 100 kg per jaar geven.
Project van Boom tot Bord
Met het project van Boom tot Bord behouden we culinair erfgoed door gebruiksmogelijkheden voor vruchten en noten uit landschappelijk en cultuurhistorisch waardevolle (hoogstam)boomgaarden onder de aandacht te brengen en levend te houden. Zo dragen we ook bij ook bij aan een mooi en natuurrijk landschap en behoud van agro-biodiversiteit. zie ook: https://youtu.be/CGTKWUmzx8k)
Wat kun je met het fruit doen?
Het fruit uitdelen of verkopen, maar dan nog is er zo veel dat je het eigenlijk zou moeten kunnen bewaren. Welk fruit is waarvoor geschikt. Een goede aanzet – maar nog niet compleet – geeft bijgaand overzicht van oude fruitrassen en hun oogsttijdstip, bewaarbaarheid, smaak en toepassingsmogelijkheden.
Traditionele verwerkingsmethoden zijn stroop koken, fruit drogen, het maken van appelmoes, jam en gelei. Het zijn goede bewaartechnieken.
Sap
Je kan ook langer van je fruit genieten door het persen van het fruit tot sap. Na verhitting (pasteurisatie) is het sap daarna goed houdbaar.
Stichting IJsselboomgaarden heeft al voor haar formele oprichting het idee van mobiele sappersen in Nederland geïntroduceerd en daarmee meegeholpen aan het succes van deze mobiele persen nu in Nederland. Inmiddels zijn er meerdere Sapmobielen werkzaam tijdens het oogstseizoen.
Cider
Het sap kan je ook laten vergisten en zo cider maken.
Een tweede initiatief van de Stichting is de ontwikkeling van IESSEL CIDER. De cidermakers Rob en Marin maken ieder jaar na de oogst ambachtelijk cider van oude-appel- en perenrassen uit de hoogstamboomgaarden langs de IJssel. Zie https://www.iesselcider.nl/
Wordt appeldonateur van IESSEL CIDER, je wordt uitgenodigd voor inleverdagen van appels en krijgt er cider voor terug.
Hoogstamfruit heeft een economische waarde, maar je zult daarvoor zelf het oogst, bewaren en verwerken ter hand moeten nemen. Sap en cider zijn daarbij goede opties.
